بررسی تأثیر نقطه فشاری 3 کبدی بر شدت پسدرد زایمان: کارآزمایی بالینی تصادفی شده

مقدمه: کنترل دردهای بعد از زایمان طبیعی بر مراقبت مادر از نوزاد و برگشت مادر به زندگی عادی تأثیر دارد. مطالعات نشان‌دهنده تأثیر فشار بر نقطه 3 کبدی در کاهش درد با منشأ رحمی، مانند درد قاعدگی است، لذا مطالعه حاضر با هدف بررسی تأثیر نقطه فشاری 3 کبدی بر شدت پس­درد زایمان انجام شد. روش­کار: این مطالعه کارآزمایی بالینی تصادفی شاهددار در سال 97-1396 بر روی 150 نفر از مادرانی که در بخش مراقبت­های پس از زایمان بیمارستان شهید صدوقی یزد زایمان طبیعی داشته و از پس­درد شکایت داشتند، انجام گرفت. مادران به روش تخصیص تصادفی به سه گروه 50 نفری نقطه فشاری 3 کبدی، گروه شم و ایبوپروفن تقسیم شدند. به هر سه گروه در صورت شدت درد متوسط و شدید، دوز خوراکی ایبوپروفن 400 میلی­گرم هر 6 ساعت تا 24 ساعت داده شد. در گروه نقطه فشاری 3 کبدی (گروه مداخله)، فشار روی نقطه 3 کبدی به­‌مدت 10 دقیقه روی هر پا انجام شد، در گروه شم نیز فشار به همین صورت در نقطه نابجا انجام شد. گروه شاهد (مراقبت معمول) فقط دارو دریافت کردند. درد هر 6 ساعت قبل از هر دفعه مداخله، 30 و 120 دقیقه بعد از هر دفعه مداخله اندازه­گیری شد. تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار آماری SPSS (نسخه 16) و آزمون‌های کای­دو، فریدمن، کروسکال والیس، ویلکاکسون و مدل معادلات برآورد تعمیم یافته انجام گرفت. میزان p کمتر از 05/0 معنی‌دار در نظر گرفته شد. یافته­ها: شدت پس­درد بعد از مداخله نسبت به قبل از مداخله در هر گروه، تفاوت آماری معناداری داشت و با گذشت زمان به طور متوسط میانگین نمره درد 34/0 کمتر شد (001/0>p). میانگین نمره درد در گروه نقطه 3 کبدی نسبت به گروه شاهد به طور متوسط 23/0±8/0 کمتر بود (001/0=p) و میانگین نمره درد در گروه نقطه 3 کبدی نسبت به شم 3/64±0/0کمتر بود (035/0=p)، اما بین دو گروه شم و شاهد اختلاف معناداری وجود نداشت (468/0=p). نتیجه‌گیری: طب فشاری در نقطه 3 کبدی در تسکین پس­درد زایمان مؤثر است و می­توان در بالین از نقطه فشاری 3 کبدی مانند دیگر نقاط فشاری مؤثر بر پس­درد، کمک گرفت.